Zmiany w ocenie rzetelności firm transportowych
Przewoźniku – czy znasz nowe naruszenia prowadzące do utraty dobrej reputacji?
- Wspólne zasady wykonywania zawodu przewoźnika drogowego w UE
- Implementacja przepisów unijnych do polskiego porządku prawnego
- Ograniczenie aktywności rynkowej przewoźnika
- Wszczęcie postępowania administracyjnego
- Dodatkowe uprawnienia GITD w zakresie weryfikacji dokumentów
- Podsumowanie
Z końcem 2016 r. zaczęła obowiązywać w Polsce nowelizacja ustawy o transporcie drogowym. Ustawa służy m.in. stosowaniu Rozporządzenia Komisji (UE) nr 2016/403 z dnia 18 marca 2016 r. uzupełniającego Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009 w odniesieniu do klasyfikacji poważnych naruszeń przepisów unijnych, które mogą prowadzić do utraty dobrej reputacji przez przewoźnika drogowego.
Warto zapoznać się z katalogiem nowych przestępstw oraz przewidzianych sankcji, gdyż w znaczący sposób zwiększają one ryzyko zawieszenia lub ograniczenia zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego oraz grożą utratą certyfikatu kompetencji zawodowych przez zarządzającego transportem. Co istotne zmieniły się także procedury oceny rzetelności firm.
Wspólne zasady dotyczące warunków wykonywania zawodu przewoźnika drogowego zostały określone wspomnianym wcześniej Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009. Przestrzeganie tych zasad stanowi główny warunek dostępu do rynku wspólnotowego opartego na uczciwych zasadach konkurencji. Niniejsze Rozporządzenie ma zastosowanie do wszystkich przedsiębiorców, którzy mają siedzibę we Wspólnocie i wykonują zawód przewoźnika drogowego.
Ostatnią nowelizacją Rozporządzenia (UE) nr 2016/403 uzupełniono Rozporządzenie (WE) nr 1071/2009 w odniesieniu do klasyfikacji naruszeń przepisów unijnych w komercyjnym transporcie drogowym, które mogą prowadzić do utraty dobrej reputacji przez przewoźnika. Rozporządzenie stosuje się w państwach członkowskich od dnia 1 stycznia 2017 r.
Polska zaimplementowała powyższe Rozporządzenie Komisji Europejskiej, zmieniając przepisy Ustawy o transporcie drogowym (ustawa z dnia 4 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym Poz. 1935). Nowela wymienia katalog przestępstw, które popełnione w sposób umyślny mogą stanowić podstawę do utraty dobrej reputacji (dodatkowo oprócz naruszeń określonych w załączniku IV do rozporządzenia).
Wśród katalogu przestępstw w zakresie spełniania wymogu dobrej reputacji uznaje się przestępstwa umyślne określone w:
- Kodeksie karnym (art. 173-175, art. 178-180, art. 189 a, art. 218-221, art. 296-306 i art. 308);
- Kodeksie spółek handlowych (art. 586-589);
- Prawie upadłościowym (art. 522 i art. 523);
- Ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii (art. 53-64 i art. 68);
- Prawie restrukturyzacyjnym (art. 399 i art. 400).
Wielokrotne popełnianie poważnego naruszenia, w państwie członkowskim Unii Europejskiej, może prowadzić do wszczęcia procedury cofnięcia wypisów z licencji wspólnotowej oraz zawieszenia wydawania dodatkowych wypisów z licencji wspólnotowej. Brak reakcji na ostrzeżenie w ciągu roku od dnia wystosowania ostrzeżenia doprowadzi do:
- cofnięcia na okres 3 miesięcy 20% wypisów z licencji wspólnotowej oraz zawieszenia wydawania dodatkowych wypisów z licencji wspólnotowej na okres 6 miesięcy – w przypadku posiadania przez przedsiębiorcę więcej niż 10 wypisów z licencji wspólnotowej;
- cofnięcia 1 wypisu z licencji wspólnotowej na okres 3 miesięcy oraz zawieszenia wydawania dodatkowych wypisów z licencji wspólnotowej na okres 6 miesięcy – w przypadku posiadania przez przedsiębiorcę od 2 do 10 wypisów z licencji wspólnotowej;
- zawieszenia wydawania dodatkowych wypisów z licencji wspólnotowej na okres 6 miesięcy – w przypadku posiadania przez przedsiębiorcę 1 wypisu z licencji wspólnotowej.
Dopuszczenie się kolejnego bardzo poważnego naruszenia spowoduje wszczęcie postępowania administracyjnego w zakresie badania spełniania wymogu dobrej reputacji. Organ kontrolny w toku oceny dobrej reputacji będzie brał pod uwagę ilość naruszeń w porównaniu z liczbą kierowców i skali wykonywanych operacji transportowych, rokowania przedsiębiorstwa i fakt wdrożenia procedur naprawczych oraz interes społeczny (czy cofnięcie zezwolenia nie spowoduje znaczącego wzrostu bezrobocia w regionie).
Kolejną nowością jest to, że istotne stanie się także słowo zrzeszeń i organizacji ogólnokrajowych skupiających przewoźników (jeśli przedsiębiorca jest ich członkiem i jeśli działają one od co najmniej 3 lat). Tym samym środowisko transportowe zyskało prawo do oceny reputacji danego przedsiębiorcy, o co zabiegało wcześniej ZMPD.
Uwaga!!! Jeżeli dojdzie do utraty dobrej reputacji w przedsiębiorstwie, zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego zostanie zawieszone co najmniej na rok. Zarządzający transportem utraci dodatkowo certyfikat kompetencji zawodowych (również na minimum rok.
Główny Inspektor Transportu Drogowego może w każdym czasie wezwać przedsiębiorcę posiadającego świadectwo kierowcy do przedstawienia dokumentu potwierdzającego spełnianie wymagań. Jeśli we wniosku o wydanie świadectwa zostaną podane nieprawdziwe dane lub nie zostaną dostarczone wszystkie wymagane dokumenty potwierdzające spełnienie warunków stanowiących podstawę wydania świadectwa kierowcy GITD może cofnąć już wydane świadectwo kierowcy lub zawiesić wydawanie nowych świadectw (na okres jednego roku). Tym samym organ zyskał dodatkowe uprawnienia w zakresie weryfikacji dokumentacji kierowcy.
Nowelizacja Kodeksu drogowego dostosowuje się do rozporządzeń Komisji, które mają uporządkować europejską branżę transportową poprzez wyeliminowanie z rynku przewozów drogowych firm dopuszczających się nadużyć przy świadczeniu usług i zapewnienie działalności tylko tym, które spełniają podstawowe wymogi. Wszystko za sprawą nowych kategorii naruszeń oraz sankcji, które mogą doprowadzić do cofnięcia uprawnień przewozowych lub ograniczenia aktywności rynkowej przewoźnika i zmniejszenia liczby wypisów z licencji. Nowela doprecyzowała przestępstwa, które będą kwalifikowane jako poważne, bardzo poważne oraz najpoważniejsze.
Niektórzy przedstawiciele branży są jednak zdania, że zaostrzenie ustawy będzie działało na niekorzyść przewoźników, którym zaszkodzić mogą nieprzychylni kierowcy, nieuczciwa konkurencja lub nadgorliwość Inspekcji Transportu Drogowego. Dla uspokojenia warto wspomnieć, że opinia branży pomoże uczciwemu przewoźnikowi zachować licencję. Jeśli zatem przedsiębiorca jest rzetelny, nie ma się czego obawiać.
Informacja za: www.zmpd.pl, www.isap.sejm.gov.pl, www.eur-lex.europa.eu, www.ocrk.pl, www.koben.pl