Zaawansowany system fotoradarów na Węgrzech
Kierowcy jeżdżący na Węgry muszą bardzo uważać. Od 05 kwietnia 2016 r. uruchomiono tam bowiem w pełni niezwykle zaawansowany system wideo i fotoradarów o nazwie VÉDA. Działa on w 134 lokalizacjach na autostradach i drogach ekspresowych w całym kraju, dodatkowo policja dysponuje 365 mobilnymi radarami. Inteligentne kamery rejestrują nie tylko przekroczenia prędkości, ale także szereg innych przewinień. Co ważne fotoradary nie są w żaden sposób oznaczone, a o mandat nietrudno. Należy mieć na uwadze także to, że obcokrajowiec popełniający wykroczenie drogowe na Węgrzech musi opłacić mandat przed opuszczeniem kraju, a do tego czasu służby mundurowe mają prawo zatrzymać dowód rejestracyjny pojazdu.
Co dokładnie powinni wiedzieć kierowcy o systemie VÉDA aby ustrzec się przed karą i jakie inne utrudnienia czekają na przewoźników na węgierskich trasach?
System monitorowania przepływu towarów
Węgry to kraj bliski zarówno polskim turystom, jak i rodzimym firmom transportowym. Ci drudzy nie mają jednak łatwo jeśli chodzi o przewozy. Na Węgrzech obowiązują bowiem dość rygorystyczne przepisy dotyczące zarobkowego transportu drogowego. Dla przypomnienia od 1 stycznia 2015 r. funkcjonuje tam Elektroniczny System Kontroli Przemieszczania Towarów po Drogach Publicznych EKÁER. Umożliwia on śledzenie rzeczywistego przepływu towarów a także ma za zadanie wyeliminowanie oszustw podatkowych. System dotyczy przewozów wszystkich towarów objętych podatkiem VAT (eksportowanych i importowanych na Węgry oraz przewozy krajowe, niebędące przewozami na rzecz podmiotu ostatecznego; system nie dotyczy tylko tranzytu). Każdy tego rodzaju transport może odbywać się po zgłoszeniu go do odpowiedniego Urzędu Skarbowego i otrzymaniu numeru rejestracji (numer EKAER jest ważny przez 15 dni od jego przyznania i w tym okresie zarejestrowany transport powinien się odbyć). Obowiązkiem zgłoszenia do systemu EKAER zostają objęte przewozy dokonywane pojazdami o łącznej masie przekraczającej 3,5 tony. W przypadku zaniechania zobowiązań zgłoszeniowych lub nieprawidłowego wykonania tego zobowiązania np. gdy nie zgadzają się dane ładunku organ podatkowo-celny podczas kontroli może nałożyć mandat a nawet założyć urzędowe plomby na pojazd i zająć towar.
Nie trzeba chyba tłumaczyć, że system monitorowania przepływu towarów przynosi podmiotom uczestniczącym w łańcuchu dostaw spore utrudnienia i generuje dodatkowe działania administracyjne. Niestety obostrzenia te dotyczą także polskich firm transportowych wykonujących przewozy na Węgry.
System kontroli ruchu drogowego
Wracając do systemu VÉDA, jest to system kontroli ruchu drogowego na Węgrzech, który wprowadzano w kraju naszych bratanków stopniowo przez ostatnie lata. Na początku system sprawdzał wyłącznie zgodność poboru opłat dla przewozów ciężarowych. Z czasem powstawało coraz więcej stałych punktów kontroli wyposażonych w czujniki i kamery oraz przybywało nieoznakowanych pojazdów z video-rejestratorami. Z końcem 2015 r. zakończono rozbudowę systemu i prowadzono testy, a od 05 kwietnia 2016 r. zaczęto rejestrować wykroczenia i wystawiać za nie mandaty.
Obecnie są aktywne 134 kamery zainstalowane na bramownicach na terenie całego kraju, ponadto funkcjonariusze zostali wyposażeni w 365 nowoczesnych fotoradarów. Dzięki temu węgierski system wychwytuje wszystkie wykroczenia drogowe precyzyjnie identyfikując każdy pojazd (przekraczanie linii ciągłej, przejazd na czerwonym świetle, łamanie zakazów skrętu, brak zapiętych pasów, rozmowy przez telefon), sprawdza ważność opłat ubezpieczenia OC, zgodność tablic rejestracyjnych z pojazdem, wykorzystywany jest przy poszukiwaniu skradzionych pojazdów, kontroluje też prędkość odcinkową. Kamery systemu umożliwiają także mierzenie parametrów samochodu (długość, wysokość, szerokość), a w przypadku samochodów ciężarowych pozwalają nawet oszacować wagę przewożonego ładunku i ewentualne przekroczenia obciążeń.
Uwaga!!! Fotoradary nie są oznaczone specjalnym tablicami, jednak kierowcy mogą sprawdzić listę ich lokalizacji wraz z koordynatami GPS na stronie www.police.hu.
Koszt sytemu VÉDA szacowany jest na 14,5 mld forintów (równowartość ok. 196 mln zł.). W większości został on dofinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego. Celem jego wprowadzenia jest zmniejszenie liczby wypadków drogowych, których w ostatnich latach przybywa na Węgrzech (liczba ofiar śmiertelnych jest znacznie wyższa od średniej europejskiej). Tamtejsze władze chcą nie tylko zatrzymać tendencję wzrostową ilości zdarzeń drogowych, ale ją zmniejszyć.
Podsumowując
Dzięki najnowocześniejszej sieci kontrolnej Węgrzy są w stanie wykryć i zarejestrować wszystkie wykroczenia drogowe popełniane na drogach międzynarodowych i lokalnych w swoim kraju. Obcokrajowy muszą uregulować karne należności przed opuszczeniem państwa, inaczej sprawcy może grozić zatrzymanie samochodu przez policję. Ale Węgierska sieć kontrolna to nie jedyna bolączka uczestników łańcucha transportowego. Muszą oni także zgłaszać do odpowiedniego Urzędu Skarbowego przewożone towary objęte podatkiem VAT, co w perspektywie jest trudnym i żmudnym zadaniem. W jednym i drugim przypadku zaleca się szczególną ostrożność.