Portugalia wprowadza płacę minimalną dla kierowców międzynarodowych
Przepisy o delegowaniu obejmą jednak tylko kabotaż
- Konieczność dostosowania przepisów unijnych
- Zgłoszenie pracowników delegowanych
- Inne wymagania formalne
- Portugalia przeciwko protekcjonizmowi w transporcie drogowym
- Podsumowanie
Portugalia dołącza do grona państw, w których wprowadzono przepisy o płacy minimalnej w sektorze transportu. Na szczęście nowe regulacje dotkną wyłącznie kierowców wykonujących operacje kabotażowe. Transport międzynarodowy oraz tranzyt zostały wyłączone z regulacji.
Jakie dokładnie wymogi muszą spełnić pracodawcy delegujący pracowników do pracy na terytorium Portugalii?
Portugalska Inspekcja Pracy ACT (Autoridade para as Condições do Trabalho) oficjalnie poinformowała, że kraj ten objął międzynarodowy transport drogowy przepisami o płacy minimalnej. Nowe wytyczne dotyczą jednak tylko kabotażu a więc wykonywania zleceń na transport wewnątrz Portugalii. Wdrożenie nowych rozwiązań wynika z konieczności dostosowania Dyrektywy 2014/67/UE dotyczącej delegowania do prawa portugalskiego (należy je ustanowić je w całej Unii).
Przypomnijmy, że przepisy wspólnotowe określają warunki zatrudnienia, które mają być spełnione przez usługodawcę w państwie członkowskim, do którego następuje delegowanie, celem zapewnienia minimalnego poziomu ochrony pracowników delegowanych. Odpowiednie i skuteczne wdrożenie oraz egzekwowanie tych przepisów ma zasadnicze znaczenie dla ochrony praw pracowników delegowanych oraz dla zagwarantowania usługodawcom równych warunków prowadzenia działalności.
Jednym z podstawowych zasad wdrażanych przepisów jest konieczność zapewnienia przez usługodawcę tożsamości delegowanych pracowników w celu umożliwienia kontroli sytuacji faktycznej przez właściwe organy w okresie delegowania (poprzez złożenie stosownego oświadczenia).
Pracodawca delegujący kierowców do wykonywania operacji kabotażowych na terenie Portugalii jest zobowiązany zgłosić ten fakt do ACT poprzez wysłanie formularza zgłoszeniowego na adres destacamento@act.gov.pt (formularz dostępny jest w języku portugalskim oraz angielskim). Złożenie oświadczenia o delegowaniu wynika z portugalskiej ustawy nr 29/2017 z dnia 30 maja.
W formularzu należy podać dane zagranicznego usługodawcy (pracodawcy), nazwę i adres firmy, numer identyfikacji podatkowej, dokładne dane pracownika oraz liczbę pracowników delegowanych. Ponadto należy wskazać osobę kontaktową oraz usługobiorcę w kraju przyjmującym, datę spodziewanego rozpoczęcia i zakończenia oddelegowania, charakter usług a także miejsce świadczenia pracy. Formularz należy zgłosić przed rozpoczęciem wykonywania usług kabotażu na terenie Portugalii.
Jak wspomniano wcześniej w formularzu zgłoszeniowym trzeba wskazać osobę kontaktową. Przewoźnik jest zatem zobowiązany wyznaczyć swojego portugalskiego przedstawiciela, który będzie zobligowany do przedstawiania do ACT wymaganych dokumentów w razie kontroli, a także do utrzymywania kontaktów z partnerami społecznymi. Co ważne dokumenty należy przetłumaczyć na język portugalski i przedstawiać na każde żądanie ACT. Jeśli chodzi o osobę kontaktową, to powinna mieć ona miejsce zamieszkania na terytorium Portugalii (w formularzu należy wpisać portugalski adres).
Przewoźnik musi ponadto przechowywać w wersji papierowej lub elektronicznej kopie umowy o pracę, potwierdzenia wypłaty wynagrodzenia oraz rejestr czasu pracy. Dokumenty te należy przechowywać w okresie oddelegowania oraz rok po jego zakończeniu.
Przewoźnik musi także wypłacać pracownikom delegowanym do wykonywania operacji kabotażowych na terenie Portugalii co najmniej minimalne wynagrodzenie oraz jest zobowiązany zapewnić im prawa pracownicze. Stawka minimalna w Portugalii jest stosunkowo niska i wynosi ona ok. 3,16 euro brutto za godzinę. Warto wspomnieć, że Republika Portugali jest jednym z nielicznych państw, gdzie wynagrodzenie nie jest regulowane przez zbiorowe układy pracy. Wysokość wynagrodzenia minimalnego jest taka sama dla wszystkich sektorów gospodarki (podobnie jak w Polsce).
Przypomnijmy, że Portugalia jest jednym z kilkunastu krajów, które są przeciwne nakładaniu na firmy transportowe obowiązku wypłacania płacy minimalnej kierowcom wykonującym przewozy międzynarodowe w formie jaką ustaliła niedawno Komisja Europejska. Propozycje tych przepisów przewidują, że płaca minimalna miałaby być stosowana jeśli kierowca spędzi więcej niż trzy dni w miesiącu w danym kraju. Zdaniem przedstawicieli wielu państw uderzy to w sektor transportu międzynarodowego w całej Europie. Portugalia poparła sprzeciw Premierów Grupy Wyszehradzkiej w sprawie włączenia międzynarodowych usług transportowych w zakres regulacji o delegowaniu pracowników.
Wcześniej portugalscy przewoźnicy razem z przewoźnikami z innych krajów UE (w tym Polski) demonstrowali w Brukseli przeciw płacy minimalnej dla międzynarodowych kierowców w Niemczech i Francji.
Przyjęte właśnie przez Portugalię rozwiązania wydają się być bardzo rozsądne. Większość firm transportowych nie będzie podlegała portugalskim przepisom o płacy minimalnej. Oczywiście w przyszłości może nastąpić zaostrzenie tych przepisów, jednak na ten moment nic tego nie zapowiada.
Wprowadzenie płacy minimalnej w Republice Portugalskiej dla zagranicznych kierowców nie powinno szczególnie martwić polskich przewoźników. Regulacje te dotyczą wyłącznie wykonywania kabotażu, a ten rodzime firmy wykonują na niewielką skalę. Miejmy nadzieję, że i w przyszłości nie trzeba będzie stosować wymogów dotyczących pracowników delegowanych do wszystkich kierowców zatrudnionych w transporcie międzynarodowym.
Usługodawcy transportowi, których przepisy dotyczą muszą dopełnić wszelkich formalności. Przede wszystkim muszą wypełnić formularz delegowania, w którym należy zidentyfikować pracodawcę, pracownika, usługobiorcę oraz przewidywany czas trwania delegowania. Należy też wskazać osobę odpowiedzialną za kontakty z ACT oraz przez odpowiedni czas przechowywać wymagane dokumenty.
Źródło: www.koben.pl, www.40ton.net, www.e-transport.pl, www.act.gov.pt, Dyrektywa 2014/67/UE z dnia 15 maja 2014 r.