Europejski nakaz zapłaty – czyli możliwość firm transportowych w dochodzeniu zagranicznych roszczeń

Współpraca przedsiębiorców na terytorium Unii Europejskiej daje wymierne korzyści. Problem pojawia się z chwilą, kiedy próbujemy wyegzekwować swoje należności od podmiotów zagranicznych. Najczęściej skutkuje to powstawaniem zatorów płatniczych a nawet utratą płynności finansowej, co jest dużym zagrożeniem głównie dla małych i średnich przedsiębiorstw. Odzyskanie pieniędzy od dłużnika zagranicznego nie musi być kosztowne i skomplikowane. To już nie te czasy…

W celu zapobiegania takim sytuacjom Parlament Europejski oraz Rada wprowadziła rozporządzenie (WE) nr 1896/2006 z dnia 12 grudnia 2006 r., ustanawiające postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty (w skrócie ENZ).

Przepisy związane z europejskim nakazem zapłaty umożliwiają wierzycielom dochodzenie roszczeń w uproszczonym trybie. Ważną korzyścią dla polskich przedsiębiorców jest możliwość złożenia nakazu w polskim sądzie. Nie ma znaczenia siedziba lub miejsce zamieszkania pozywanego kontrahenta. Takie rozwiązanie znacząco ułatwia działania zmierzające do odzyskania swoich należności oraz obniża koszty postępowania.

Co to jest europejski nakaz zapłaty?

Nakaz wydawany we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej (z wyjątkiem Danii). Pozwala na dochodzenie roszczeń bez stawienia się przed sądem. Nakaz dotyczy jedynie transgranicznych spraw handlowych oraz cywilnych tj. jedna ze stron musi mieć siedzibę lub miejsce zamieszkania w państwie członkowskim innym niż Polska (art. 2 ust. 1 rozp. 1896/2006)

W załączonym poniżej linku można znaleźć informacje dotyczące rozporządzenia oraz program on-line, który ułatwi wypełnienie formularza:

https://e-justice.europa.eu/content_european_payment_order_forms-156-pl.do

Uproszczony charakter procedury ENZ – podstawową zaletą!

W ramach owego postępowania możemy dochodzić roszczeń wynikających z umów (nie muszą to być umowy mające charakter pisemny). Właściwym dokumentem są wszelkiego rodzaju zamówienia e-mailowe, pisemne, potwierdzające wykonanie czynności np. kopia listu przewozowego, faktura za wykonaną usługę czy dostarczony towar. Podstawową zaletą jest fakt, iż postępowanie opiera się tylko na wypełnionych formularzach.

Jak rozpocząć postępowanie o wydanie ENZ?

Choć postępowanie o wydanie nakazu zapłaty na terytorium Unii Europejskiej różni się od siebie, to podstawowe zasady mają wspólne elementy:

1. pozew o wydanie ENZ wnosi się do sądu rejonowego (wartość roszczenia nie może przekroczyć 75.000 PLN lub do sądu okręgowego, jeżeli wartość sprawy jest wyższa)
2. pozew wnosi się na urzędowym formularzu (wzór jest w załączniku do rozporządzenia) http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/ALL/?uri=CELEX:32006R1896

3. przepisami krajowymi, które uzupełniają powyższe postępowanie są wytyczne z kodeksu postępowania cywilnego art. 505[15] – 505[20]
4. postępowanie ma charakter niejawny tj. nie ma konieczności przesłuchiwania dłużnika
5. sąd wydając orzeczenie nakazuje pozwanemu zapłatę zobowiązania w określonym terminie lub wniesienie sprzeciwu. Sprzeciw można złożyć w terminie 30 dni od dnia doręczenia, na formularzu urzędowym. Wnosząc sprzeciw europejski nakaz zapłaty traci moc, a sąd rozpoznaje sprawę we właściwym trybie (cały czas jest to ten sam sąd, w którym złożono pozew o wydanie nakazu zapłaty)
6. dłużnik, który nie wniesie sprzeciwu w konsekwencji pociąga za sobą uprawomocnienie decyzji sądu. Nakaz, którego wykonalność została stwierdzona, może być wykonywany bez potrzeby uzyskiwania zezwolenia na jego wykonanie.
7. wierzyciel nie traci możliwości skorzystania z innych postępowań zmierzających do wyegzekwowania należności, które prawo krajowe przewiduje
8. europejskie postępowanie nakazowe jest jednoinstancyjne – przepisy nie przewidują odwołania od odrzuconego pozwu

Dane Głównego Urzędu Statystycznego pokazują, że polscy przedsiębiorcy coraz lepiej radzą sobie na zagranicznych rynkach. Firmy zajmujące się eksportem są w bardziej komfortowej sytuacji niż przedsiębiorcy sprzedający na rynku krajowym. Rozwój alternatywnych sposobów dochodzenia roszczeń ma znaczący wpływ na kształtowanie korzystnych warunków prowadzenia działalności gospodarczej. Spór w sądzie kosztuje polskiego przedsiębiorcę około 20% wartości przedmiotu sporu i wymaga przejścia wielu procedur. Dlatego warto zapoznać się z rozporządzeniem o europejskim nakazie zapłaty.