Transport drogowy w Polsce ? podsumowanie ZMPD
Zrzeszenie Międzynarodowych Przewoźników Drogowych w Polsce co roku przygotowuje fachowe opracowanie dotyczące transportu drogowego w naszym kraju. Najnowszy raport podsumowuje rok 2013 w tej dziedzinie gospodarki. Zebrane dane pochodzą z GUSU, Centralnej Ewidencji Pojazdów prowadzonej przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, GITD, Służby Celnej oraz PZPM.
Liczba i struktura pojazdów ciężarowych
Raport ZMPD przedstawia wybrane dane na temat transportu drogowego w Polsce. Dowiadujemy się z niego, że w poprzednim roku o 1,4% wzrosła liczba samochodów ciężarowych i wyniosła ona prawie 3 mln sztuk. Samochody ciężarowe fabrycznie nowe zarejestrowane w ciągu roku na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wyniosły 46,859 sztuk. 78,8% samochodów stanowiły pojazdy o ładowności poniżej 1,5 tony, a 3,7% pojazdy o ładowności 10 ton i większe. Struktura samochodów ciężarowych pod względem ładowności była podobna jak rok wcześniej. W kategorii wiek pojazdów zanotowano 1,5% spadek udziału pojazdów w wieku do 5 lat (z 16,1% w 2012r. do 14,6% w 2013r.). Wzrósł natomiast o 2,7% udział pojazdów w wieku 16 lat i starszych z (44,4% w 2012r. do 47,1% w badanym okresie). Jeśli chodzi o silniki samochodów ciężarowych z ogólnej liczby pojazdów tej kategorii 68,5% przypadło na pojazdy z silnikami wysokoprężnymi (to o 1,1% więcej niż w tym samym okresie rok wcześniej). 22,9% stanowiły natomiast pojazdy z silnikami benzynowymi (rok wcześniej było to o 0,9% więcej). Na tym samym poziomie co przed rokiem pozostały samochody ciężarowe zasilane gazem płynnym LPG (6,2% ogólnej liczby pojazdów). W końcu ubiegłego roku o 9% wzrosła też liczba ciągników siodłowych i wyniosła ona 296,2 tys. sztuk. Spadł udział ciągników siodłowych w wieku do 5 lat (z 28,3% w 2012r. do 25,0% w 2013r.). Wzrósł natomiast udział pojazdów w wieku 16 lat i więcej (z 25,4% do 26,4%).
Przewozy ładunków wciąż rosną
Wszystkie przewozy ładunków w tys. ton w 2013r. osiągnęły liczbę 1848,348; w tym transport samochodowy odnotował liczbę 1553,050, a transport samochodowy zarobkowy 857,959. Dla porównania rok wcześniej było to odpowiednio łącznie 1789,345 tys. ton; w tym transport samochodowy 1493,386 i transport zarobkowy 808,297. Przewozy ładunków rosną sukcesywnie na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat. Lepszy był jedynie wynik osiągnięty w 2011r., kiedy to przewozy ładunków wyniosły 1912,172 tys. ton.
Praca przewozowa i wielkość ładunków
Łączna praca przewozowa w mln tonokilmoterów osiągnęła w 2013r. poziom 347,887; w tym na transport samochodowy przypadło 259,708, a na zarobkowy transport samochodowy 216,155. Dla porównania rok wcześniej było to odpowiednio łącznie 325,775 mln tonokilmoterów; w tym transport samochodowy odnotował liczbę 233,310, a transport zarobkowy 193,860. Rok 2013 jest także najlepszym rokiem pod względem wykonanej pracy przewozowej. Transportem samochodowym wykonano pracę przewozową w tonokilometrach większą o 11,3%. Udział transportu zarobkowego w ogólnych przewozach wyniósł 55,2%, natomiast udział transportu zarobkowego w pracy przewozowej osiągnął poziom 83,2%.
Wielkość ładunków przewiezionych transportem samochodowym w 2013r. wyniosła 1553,1 mln ton. Było to o 4% więcej niż w tym samym okresie rok wcześniej.
Udział Polski w przewozach międzynarodowych
Według danych zebranych przez GUS wielkość przewozów ładunków transportem samochodowym liczona w tonokilometrach stanowiła 14,6% ogólnych przewozów w całej Unii Europejskiej (wzrost o 12,7% w porównaniu z 2012r.). To ulokowało Polskę na drugiej pozycji wśród 28 krajów członkowskich (za Niemcami, jednak przed Hiszpanią i Francją). Najlepszą pozycję natomiast zajęła Polska w przewozach międzynarodowych; miała bowiem 25% udział w rynku i wyprzedziła wszystkich konkurentów. Przewozy międzynarodowe były większe o 12,9% w tonach i o 10,5% w tonokilometrach. Zanotowano również zwiększenie przewozów krajowych o 3,2%.
Dominujący udział w przewozach ładunków eksportowanych i importowanych stanowiły przewozy do/z krajów Unii Europejskiej, w tym głównie w relacji z Niemcami (podobnie jak przed rokiem). Służba Celna odprawiła w 2013r. na zewnętrznej granicy UE 2 mln ciężarówek. Kabotaż wyniósł łącznie 22,058 tys. ton ładunków i 7,379 mln tonokilmoterów.
Struktura przewozów
Największy udział w przewozie ładunków stanowiły: rudy metali i pozostałe produkty górnictwa i kopalnictwa (29,2%), inne (18%), wyroby z pozostałych surowców niemetalicznych (13,4%), artykuły spożywcze i wyroby tytoniowe (9,9%), surowce wtórne i odpady komunalne (8,4%), produkty rolnictwa, łowiectwa, leśnictwa, rybactwa i rybołówstwa (6,5%), metale i wyroby metalowe gotowe (4,4%), wyroby chemiczne (4,1%), koks i produkty rafinacji ropy naftowe (3,2%) oraz paliwa mineralne (2,3%).
Udział firm w rynku przewozów
W 2013r. w transporcie samochodowym zarobkowym dominujący wkład miały małe firmy (do 9 osób). Ich udział w przewozach ładunków wyniósł 64,8% i 33,7% w pracy przewozowej (wyrażonej w tonokilometrach). W firmach zatrudniających więcej niż 9 osób przewieziono 229,7 mln ton, co stanowiło 6,6% więcej niż przed rokiem. Również wykonana praca przewozowa była wyższa o 10,4%. Wszystkie te firmy łącznie przewiozły 652,9 mln ton (tj. o 5,3% więcej niż przed rokiem). Zrealizowały one w sumie pracę przewozową na poziomie 184,5 mld tonokilometrów (to 11,5% więcej niż rok wcześniej).
Licencje, wypisy, zezwolenia, certyfikaty
Licencje oraz wypisy z licencji na wykonywanie międzynarodowego transportu drogowego wydane przez GITD wyniosły w 2013r. odpowiednio 28,227 sztuk oraz 154,594 sztuk. Na przewóz rzeczy zostało wydanych 926 zezwoleń na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego. Łącznie wydano 4,771 świadectw kierowcy (najwięcej dla kierowców ukraińskich i białoruskich). W sumie wydano 11,850 certyfikatów potwierdzających spełnienie przez pojazd odpowiednich wymogów bezpieczeństwa lub warunków dopuszczenia do ruchu (najwięcej dla naczep oraz pojazdów z normą Euro 5). Łącznie dla transportu towarowego wydano 154,594 atesty ekologiczne (najwięcej również dla pojazdów z normą Euro 5).
Podsumowując
Transport drogowy odgrywa w Polsce niebagatelną rolę, ponieważ ponad 85% ładunków przewożonych jest samochodami ciężarowymi. Raport ZMPD ukazuje czytelnikom, że rok 2013 był bardzo dobry dla tego sektora. Zebrane z różnych źródeł dane dowodzą także, że polska branża przewozowa sukcesywnie się rozwija i jest jednym z najważniejszych ?nerwów? rodzimej gospodarki. Dodatkowo Polska jest również liderem międzynarodowego transportu samochodowego i należy do niej prawie ? udziału w międzynarodowym transporcie towarów w całej UE.
Źródło za www.zmpd.pl sekcja raporty