Czym jest unijny projekt COFRET?

Jednym z priorytetów UE jest ograniczenie dynamiki wzrostu gazów cieplarnianych w łańcuchach dostaw. Naukowcy podjęli się opracowania metodologii i ram proceduralnych do precyzyjnego obliczania emisji dwutlenku węgla w różnorodnych procesach transportowy. Usprawnienie procesów transportu może bowiem przełożyć się na istotne zmniejszenie negatywnego wpływu na środowisko.

Analiza wpływu zmian

Łańcuchy dostaw składają się na około 23% światowych emisji gazów cieplarnianych, z czego udział transportu samochodowego jest dominujący pod względem emisji gazu CO2. Obecnie do obliczania ?śladu węglowego? różne firmy i organizacje stosują różne narzędzia, miary i wskaźniki, co utrudnia porównywanie wyników (najczęściej są stosowane dla potrzeb konkretnego przedsiębiorstwa). Niezbędna jest zatem standaryzacja w tym obszarze, aby było możliwe analizowanie wydajności i skuteczności różnych łańcuchów dostaw.

COFRET (Carbon footprint of freight transport) to program badawczy konsorcjum dziesięciu państw UE (Niemiec, Szwajcarii, Holandii, Wielkiej Brytanii, Finlandii, Francji, Norwegii, Grecji, Litwy i Polski), którego celem jest zharmonizowanie dostępnych metod i próba kompleksowego ujęcia kwestii emisji dwutlenku węgla w całym łańcuchu transportowo-logistycznym. Założeniem projektu jest analiza dotycząca nadawców, przewoźników, środków transportu i produktów, aby wyznaczyć wspólne podstawy, zidentyfikować najlepsze praktyki i wprowadzić znaczące ulepszenia. COFRET jest współfinansowany w ramach 7 Programu Ramowego Unii Europejskiej.

Projekt rozpoczął się 1 czerwca 2011 roku, jednak nadal jest on realizowany.

Przyjęte standardy

W pierwszym okresie badań zespół naukowców przy pomocy zewnętrznej Rady Doradczej projektu, będącej doświadczonymi praktykami branży transportowej, nawiązał kontakty z kluczowymi stronami i przeanalizował dotychczasowe metody i narzędzia do obliczania emisji CO2. W okresie prac opublikowano dwa pionierskie standardy europejskie i międzynarodowe (EN 16258 i ISO 14067) dotyczące metod obliczania emisji CO2.

W normie EN 16258 określono metody i wymagania niezbędne do przeprowadzenia kalkulacji i raportowania zużycia energii oraz emisji gazów cieplarnianych w transporcie ładunków i osób (sposób obliczania jest uniwersalny niezależnie od stopnia skomplikowania zagadnienia).

Norma ISO 14067 zawiera natomiast zasady, wymagania i wytyczne dotyczące ilościowego szacowania ?śladu węglowego? produktów; zarówno dóbr, jak i usług. Wytyczne zawarte w normie dotyczą zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych w całym cyklu istnienia produktu lub w cyklu realizacji usług (od produkcji, poprzez transport, aż do wykorzystania przez konsumenta).

Problem nie został jeszcze rozwiązany kompleksowo. Dalsze prace będą zorientowane na akceptację i stosowanie nowo wprowadzonych standardów przez przemysł i inne zainteresowane strony, przewidziano także testowanie przygotowanego oprogramowania.

Obliczanie emisji gazów cieplarnianych w Polsce

W Polsce obliczanie emisji gazów cieplarnianych to zagadnienie względnie nowe i tylko nieliczne firmy wykorzystują różnorodne narzędzia do obliczania w różnych fazach transportu. Zgodnie z założeniami projektu zainteresowani przedsiębiorcy mogą nadsyłać do departamentu transportu ZMPD informacje czy w przedsiębiorstwie dokonywane są obliczenia tzw. „śladu węglowego” w łańcuchach dostaw ładunków i czy w najbliższej przyszłości przewidują podjęcie takich kalkulacji w celu optymalizacji technologii przewozów z punktu widzenia minimalizacji emisji gazów cieplarnianych. Więcej informacji można znaleźć także na stronie Instytutu Transportu Samochodowego.

Podsumowując

Analiza porównawcza i ocena dostępnych metod określenia zużycia energii i emisji gazów cieplarnianych w transporcie wskazuje na konieczność ujednolicenia istniejących metod oraz na potrzebę określenia przyszłych wytycznych obliczania emisji gazów w złożonych łańcuchach dostaw; zarówno w ramach UE, jak również w skali globalnej.