Standardowe parametry techniczne według obowiązujących aktów prawnych

Obecnie zgodnie z przepisami Dyrektywy maksymalna dopuszczalna długość dla pojazdu silnikowego lub przyczepy wynosi – 12,00 m, dla pojazdu przegubowego (ciągnik siodłowy z naczepą siodłową) – 16,50 m, dla pociągu drogowego (pojazd silnikowy z przyczepą) – 18,75 m.

Maksymalna dopuszczalna szerokości dla wszystkich pojazdów wynosi – 2,55 m a nadbudówki pojazdów chłodni – 2,60 m.

Maksymalna dopuszczalna wysokość pojazdów wynosi – 4,00 m.

Maksymalna dopuszczalna masa dla pociągów drogowych lub pojazdów przegubowych wynosi – 40 t a dla pojazdów przegubowych przewożących kontenery od 40 – 44 t.

Większe i cięższe pojazdy w Polsce?

O maksymalnej ładowności oraz wymiarach ciężkich pojazdów drogowych decydują przepisy krajowe oraz prawo Unii Europejskiej. Podstawowym aktem prawnym jest Dyrektywa 96/53, obowiązująca nieprzerwanie od 1996r.

Każdy kraj Wspólnoty może jednak zezwolić na poruszanie się na swoim terytorium określonych nienormatywnych pojazdów, które mają parametry odbiegające od norm. Już w kilku państwach skandynawskich i państwach Europy Północnej większe i cięższe pojazdy zostały dopuszczone do ruchu. W Polsce ostatnio żywo dyskutuje się na ten temat; jednak opinie są wciąż mocno podzielone.

Zwiększenie limitów ? straty czy korzyści

W dyrektywie 96/53/WE ustalono, że transgraniczny ruch mega ciężarówek może odbywać się w przypadku, gdy oba zainteresowane kraje przewidziały takie rozwiązanie w swych przepisach krajowych. Polska już od dłuższego czasu dyskutuje na temat dopuszczenia do ruchu pojazdów dość znacznie przekraczających ich dopuszczalne wymiary i masę. Ile jednak będzie z tego tytułu pozytywów a ile negatywów?

Jako główne argumenty przeciwko zwiększeniu limitów pojazdów uznaje się wpływ na infrastrukturę, środowisko a co za tym idzie jego degradację, zwiększenie ilości wypadków drogowych oraz koszty transportu; w tym koszty społeczne.

Sceptycy twierdzą, że negatywne skutki odczuje przede wszystkim sektor transportu kolejowego; w szczególności przewozy intermodalne z wykorzystaniem tego środka transportu, gdyż mogą zostać one znacznie ograniczone. Według wielu polityka transportowa powinna wspierać transport kolejowy a nie zwiększać ładowność samochodów ciężarowych. Inni natomiast twierdzą, że transport samochodowy i kolejowy w ogóle ze sobą nie konkurują w niektórych segmentach rynku przewozowego.

Poważną barierą może okazać się na pewno zły stan dróg, mostów, tuneli, parkingów itp., które bez wątpienia należałoby natychmiast poprawić a co za tym idzie poczynić ogromne inwestycje finansowe. Trudno nawet obliczyć dokładnie koszty dostosowania infrastruktury do powszechnego użytku najcięższych pojazdów, ale szacowane są one na miliardy euro.

Mniejsi przewoźnicy boją się także, że mogą zostać wyparci z rynku przez duże przedsiębiorstwa, mogące inwestować w nowe środki transportu.

Do tej pory przeprowadzane są różnorodne ekspertyzy i analizy zasadności zwiększania limitów tonażowych i gabarytowych ciężkich pojazdów w Polsce. Jak pokazuje doświadczenie innych krajów oraz opinie ekspertów można liczyć raczej na korzyści dopuszczenia dużych pojazdów do ruchu. Z badań przeprowadzonych w innych państwach wynika, że wpływ na środowisko jest neutralny a nawet pozytywny, nie odnotowano także degradacji infrastruktury. Wypadkowość wcale nie wzrosła w porównaniu do transportu z wykorzystaniem standardowych pojazdów a transport intermodalny jest na stałym poziomie.

Udowodniono natomiast, że dzięki wprowadzeniu większych i cięższych pojazdów zwiększyła się efektywność ekonomiczna przedsiębiorstw transportowych (za sprawą zwiększenia ładowności i pojemności zmniejszają się koszty przewozów) oraz zmniejszyła się liczba przejechanych kilometrów w transporcie towarów a tym samym emisja CO2 nawet o 30%.

Podsumowanie

Dyskusja na temat ciężkich pojazdów (zwanych najczęściej ze względu na różnorodność typów Megatrucks, Monstertrucks, Gigaliners, LHV, EMS) trwa na arenie międzynarodowej od ponad 50 lat. Obecnie najcięższe i najdłuższe z nich są dopuszczone do ruchu w Finlandii, Holandii i Szwecji. Ilość transportowanych tam ładunków wciąż wzrasta a ilość pojazdów pozostaje taka sama, co świadczy o wzroście wydajności. Dopuszczenie takich pojazdów w innych krajach przyniosło już wiele korzyści zarówno samym przedsiębiorcom jak i całemu społeczeństwu.

Aby zdecydować o wprowadzeniu dużych pojazdów na polskie drogi  należy przeprowadzić jeszcze wiele dogłębnych i przede wszystkim rzetelnych badań; zarówno całego rynku transportowego jak i konkretnych relacji przewozowych oraz dokończyć inwestycje drogowe między granicami. Skutki zwiększenia limitów mogą jednak zostać tak naprawdę oszacowane dopiero po dopuszczeniu określonych pojazdów nienormatywnych do ruchu.

Na razie opinie na temat pozytywnych czy negatywnych skutków zwiększenia

dopuszczalnej masy są bardzo podzielone i nie prędko decyzja ta zostanie podjęta w naszym kraju (nawet w perspektywie kilkunastu lat) mimo tego, że już w tej chwili ciężkie pojazdy mogą zostać dopuszczone do ruchu w Polsce.